ترکيبِ
کمابيش پيش‌پاافتاده‌ی «خود۔[...]۔پنداری» (از جمله؟) در برابرِ ترمهای ساخته‌شده
با mania به کار می‌رود. به گمان‌ام روشن
باشد که «مانيا» پندار نيست، بلکه جنون و شيدايی‌ست، و اگرچه ترمِ ساخته‌شده از آن
نشانگرِ يک «اختلالِ وهمی» باشد، هر وهم و پنداری شيدايانه و جنون‌آميز نيست.
برابرِ «خودبزرگ‌پنداری» را برای megalomania ديده بودم،
که درست‌ترش همان برابرِ شايد رايجترِ «جنونِ عظمت» است. امّا تازگيها به موردِ
ديگری، موردِ بدتری، برخوردم: «خودمعشوق‌پنداری»
برای erotomania (برابرهای پيشنهادی‌ی اديب‌سلطانی برای
اين ترم در جدولِ 8.II از فصلِ
«اصطلاح‌شناسی» در راهنمای آماده ساختن کتاب «شهوت‌زدگی» و «شهوت‌پرستی»
و «جنونِ شهوت» است، که به نظر نمی‌رسد، دستکم در دو موردِ نخست، ناظر به کاربردِ
خاصِ آن در روانشناسی باشد—می‌توان به ترکيبهايی مانندِ «شهوت‌شيدايی» يا حتّا «اروس‌شيدايی»
نيز فکر کرد).
از
گرفتاريهای ترم‌شناسی‌ی فارسی يکی اين است که مترجمان بر پايه‌ی «تعريفِ» ترمهای
بيگانه (و در واقع، اغلب بر پايه‌ی برداشتهای سطحی‌شان از تعريفِ ترم) برابرِ
فارسی جعل می‌کنند. اين شيوه‌ی برابرگذاری البته کارِ مخاطب‌شان را راحت می‌کند:
ديگر نيازی نخواهد داشت که برود و درباره‌ی آن ترم بخواند، چون مفهومِ آن پيشاپيش
برای او، اغلب به طرزِ کاذبی البته، روشن است.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر